وقتی شروع به برنامهنویسی میکنید، با واژههای مختلفی روبهرو میشوید؛ یکی از پرتکرارترین این واژهها «کتابخانه» (Library) است. اما کتابخانه در برنامهنویسی چیست و چه نقشی در توسعه نرمافزار دارد؟ شاید این پرسش برای شما که در آغاز مسیر کدنویسی هستید، پیش آمده باشد.
در این مقاله، مفهوم کتابخانههای برنامهنویسی را به زبان ساده توضیح خواهیم داد. خواهیم دید که چرا کتابخانهها برای برنامهنویسان اهمیت دارند و چگونه استفاده از آنها میتواند فرایند توسعه نرمافزار را سرعت ببخشد.
همچنین به مزایای استفاده از کتابخانهها، نحوه بهکارگیری آنها در پروژه، استراتژیهای انتخاب کتابخانه مناسب و مثالهای کاربردی خواهیم پرداخت. در پایان نیز برخی اشتباهات رایج در استفاده از کتابخانهها را مرور کرده و به چند پرسش متداول (FAQ) پاسخ میدهیم.
مفهوم کتابخانه (Library) در برنامهنویسی
واژه «کتابخانه» در معنای لغوی به محل نگهداری کتابها گفته میشود، اما در دنیای برنامهنویسی مفهوم متفاوتی دارد. در برنامهنویسی، کتابخانه (Library) به مجموعهای از کدهای از پیش نوشتهشده و آماده گفته میشود که برای انجام وظایف مشخص یا حل مسائل متداول مورد استفاده قرار میگیرند. این کدهای آماده میتوانند شامل توابع (Functions)، کلاسها (Classes) و یا حتی دادههای از پیش تعریفشده باشند که برنامهنویسان میتوانند آنها را در پروژههای خود فراخوانی کنند. به عبارت دیگر, کتابخانه مجموعهای از ابزارهای از پیش ساخته است که به توسعهدهنده کمک میکند بدون نیاز به اختراع مجدد چرخ، ویژگیهای مورد نظر خود را به برنامه اضافه کند.
کتابخانهها تقریباً در تمامی زبانهای برنامهنویسی وجود دارند. هر زبان معمولاً یک «کتابخانهٔ استاندارد» (Standard Library) دارد که شامل توابع و کلاسهای پایهای و ضروری آن زبان است. علاوه بر کتابخانههای استاندارد، کتابخانههای دیگری نیز توسط افراد یا شرکتهای مختلف توسعه یافتهاند که به آنها کتابخانههای شخصثالث (Third-party Libraries) گفته میشود. برنامهنویسان میتوانند بر حسب نیاز خود، این کتابخانههای آماده را به پروژه اضافه کرده و از قابلیتهای آنها استفاده کنند. برای مثال، در زبان Python (پایتون) کتابخانههای بسیار متنوعی برای کاربردهای گوناگون وجود دارد، یا در JavaScript (جاوااسکریپت) کتابخانههای محبوبی برای ساخت واسط کاربری وب ارائه شدهاند که بعداً به آنها اشاره خواهیم کرد.
برای درک بهتر مفهوم کتابخانه، میتوان آن را به جعبهابزاری تشبیه کرد که ابزارهای متنوعی را در خود جای داده است. هر زمان که به ابزاری نیاز داشته باشید، به جای اینکه خودتان آن ابزار را از ابتدا بسازید، کافی است از جعبهابزار آن را بردارید. به همین شکل، کتابخانهٔ برنامهنویسی به شما امکان میدهد قطعهکدهای آماده را «بردارید» و در برنامهٔ خود به کار ببرید. این کار نه تنها سرعت توسعه را بالا میبرد بلکه خطاهای احتمالی را نیز کاهش میدهد، زیرا کد کتابخانه معمولاً پیشتر توسط افراد زیادی استفاده و آزمایش شده است.
اهمیت کتابخانهها در برنامهنویسی
کتابخانهها جزو ارکان اصلی برنامهنویسی مدرن محسوب میشوند. تقریباً هیچ پروژهٔ نرمافزاری بزرگی را نمیتوان یافت که بدون استفاده از کتابخانهها پیادهسازی شده باشد. دلیل این امر واضح است: کتابخانهها امکان استفادهٔ مجدد از کدهای تستشده و بهینه را فراهم میکنند و به توسعهدهندگان اجازه میدهند به جای صرف زمان برای پیادهسازی مجدد توابع پایهای، بر منطق اختصاصی برنامهٔ خود تمرکز کنند. بدون استفاده از کتابخانهها، برنامهنویسان مجبور بودند بسیاری از قابلیتهای عمومی (مانند مرتبسازی دادهها، ترسیم گرافیک، ارتباط با شبکه و ...) را هر بار از ابتدا بنویسند که هم زمانبر بود و هم مستعد خطای بیشتر.
اهمیت دیگر کتابخانهها در اشتراکگذاری دانش است. وقتی یک برنامهنویس یک کتابخانهٔ مفید مینویسد و آن را منتشر میکند، دیگران میتوانند از آن استفاده کنند؛ در نتیجه دانش و بهترین راهکارها در قالب کد میان جامعهٔ برنامهنویسان به اشتراک گذاشته میشود. این همافزایی باعث پیشرفت سریعتر فناوری میشود؛ به طوری که بسیاری از چارچوبها و ابزارهای پیشرفتهٔ امروزی خود بر روی شانهٔ کتابخانههای قدیمیتر بنا شدهاند. بنابراین، آشنایی با کتابخانهها و نحوهٔ استفاده از آنها برای هر توسعهدهندهای ضروری است و به او کمک میکند تا در دنیای برنامهنویسی حرفهایتر عمل کند.
مزایای استفاده از کتابخانههای برنامهنویسی
-
توسعهٔ سریعتر – استفاده از کتابخانه آماده باعث میشود که دیگر لازم نباشد بخشهای عمومی و تکراری را خودتان برنامهنویسی کنید. در نتیجه میتوانید با صرف زمان کمتر، قابلیتهای بیشتری را به پروژه اضافه کنید و سریعتر به اهداف توسعهٔ نرمافزار خود برسید.
-
کاهش حجم کد – به جای نوشتن صدها یا هزاران خط کد جدید برای پیادهسازی یک قابلیت، میتوان با چند خط کد کتابخانه همان کار را انجام داد. این امر حجم کد پروژه را کاهش میدهد و کد شما را خواناتر و تمیزتر میکند. کد کمتر همچنین به معنای باگ کمتر و نگهداری سادهتر است.
-
پایداری و اطمینان – بسیاری از کتابخانههای معروف توسط تعداد زیادی برنامهنویس در پروژههای مختلف استفاده و آزمون شدهاند. بنابراین، احتمال وجود باگهای جدی در آنها کمتر است یا پیشتر رفع شده است. با استفاده از چنین کتابخانههایی، میتوانید اطمینان داشته باشید که بخشهایی از کد که به کتابخانه سپردهاید با ثبات و قابل اعتماد عمل میکنند.
-
امنیت بالاتر – نوشتن کد از ابتدا همواره ریسک وارد کردن اشکالات امنیتی را دارد، خصوصاً اگر شما در آن حوزه تخصص کافی نداشته باشید. کتابخانههای مطرح معمولاً توسط توسعهدهندگان باتجربه نگهداری میشوند و از نظر امنیتی بررسی شدهاند. استفاده از کتابخانههای معتبر میتواند احتمال وجود حفرههای امنیتی در نرمافزار شما را کاهش دهد.
-
کد قابل نگهداریتر – وقتی از کتابخانهها استفاده میکنید، ساختار پروژه به صورت ماژولار باقی میماند؛ یعنی به جای اینکه یک فایل پر از کدهای متنوع داشته باشید، منطقهای مختلف در قالب کتابخانههای مجزا تفکیک میشوند. این موضوع نگهداری و بهروزرسانی کد را آسانتر میکند. در صورت نیاز به بهروزرسانی یا اصلاح، میتوانید نسخهٔ جدید کتابخانه را جایگزین کنید یا تغییرات را در یک بخش متمرکز انجام دهید.
-
دسترسی به پشتیبانی و جامعهٔ کاربری – اغلب کتابخانههای متنباز (Open Source) دارای اجتماع کاربران فعالی هستند. شما میتوانید در صورت برخورد با مشکل، از مستندات کامل، انجمنهای پرسش و پاسخ یا مخزن گیتهاب (GitHub) کتابخانه کمک بگیرید. وجود جامعهٔ کاربری بزرگ پیرامون یک کتابخانه به این معناست که آموزشها، مثالها و ابزارهای جانبی زیادی برای آن پیدا خواهید کرد.
مراحل استفاده از یک کتابخانه در برنامهنویسی
-
مشخص کردن نیازمندی – ابتدا مشخص کنید که به دنبال حل چه مشکلی هستید و آیا کتابخانهای میتواند به شما در این زمینه کمک کند. برای مثال، اگر میخواهید در برنامهٔ خود فایل PDF ایجاد کنید یا یک نمودار رسم کنید، اینها نیازمندیهایی هستند که احتمالاً با یک کتابخانهٔ موجود رفع میشوند.
-
جستجوی کتابخانهٔ مناسب – پس از تعریف نیاز، به دنبال کتابخانههایی بگردید که آن قابلیت را فراهم میکنند. معمولاً میتوانید با یک جستجوی اینترنتی ساده (مثلاً «کتابخانه Python برای رسم نمودار») یا مراجعه به مخزنهای مرجع هر زبان (مثل
PyPIبرای Python یاnpmبرای JavaScript) گزینههای متعددی پیدا کنید. لیستی از کتابخانههای احتمالی تهیه کنید. -
ارزیابی و انتخاب – اکنون باید کتابخانههای یافتشده را ارزیابی کنید تا مناسبترین آنها را انتخاب کنید. عواملی که میتوانید بررسی کنید شامل محبوبیت کتابخانه (تعداد دانلود یا ستارههای GitHub)، میزان بهروز بودن (آخرین نسخه و تاریخ انتشار آن), سازگاری با زبان برنامهنویسی و نسخهای که استفاده میکنید، کیفیت مستندات و راهنماها، و نظرات یا تجربههای سایر توسعهدهندگان است. بر اساس این معیارها بهترین کتابخانه را برگزینید.
-
نصب یا اضافه کردن به پروژه – بعد از انتخاب کتابخانه، باید آن را به محیط توسعهٔ خود اضافه کنید. بسته به زبان، این کار میتواند به شکلهای مختلف انجام شود: برای زبانهای مفسری مانند Python کافی است با ابزار مدیریت بسته (مثلاً
pip) کتابخانه را نصب کنید؛ برای JavaScript میتوانید ازnpmیاyarnبهره بگیرید؛ در برخی زبانها مثل C یا C++ ممکن است نیاز باشد فایل کتابخانه (مثلاً فایلDLLیا.lib) را دانلود کرده و به پروژه لینک کنید. در هر صورت، مستندات کتابخانه معمولاً نحوهٔ نصب را به تفصیل توضیح دادهاند. -
فراخوانی و استفاده در کد – پس از نصب، نوبت به استفاده از کتابخانه میرسد. معمولاً ابتدا باید کتابخانه را در فایل کد خود وارد کنید (Import یا Include کردن کتابخانه). سپس میتوانید از توابع، کلاسها یا امکانات کتابخانه در کدتان بهره ببرید. برای مثال، اگر یک کتابخانهٔ ریاضی نصب کردهاید، توابع ریاضی آن را صدا میزنید و نتایج را دریافت میکنید. حتماً مثالهای موجود در مستندات کتابخانه را بررسی کنید تا با روش استفادهٔ صحیح از آن آشنا شوید.
-
تست و اشکالزدایی – در نهایت، قسمتهایی از برنامه که با استفاده از کتابخانه نوشتهاید را به دقت تست کنید. اطمینان حاصل کنید که کتابخانه به درستی کار میکند و خروجی مورد انتظار را تولید میکند. اگر به مشکلی برخوردید، ممکن است نیاز باشد تنظیمات یا نسخهٔ کتابخانه را بررسی کنید یا از پشتیبانی جامعهٔ آن کمک بگیرید. با این کار، میتوانید با اطمینان از کتابخانه در بخشهای حیاتی نرمافزار خود بهره ببرید.
استراتژیهای انتخاب و استفاده از کتابخانهها
-
کتابخانهٔ معتبر را انتخاب کنید: همواره سعی کنید از کتابخانههای شناختهشده و معتبر استفاده کنید. کتابخانهای را انتخاب کنید که توسط جامعهٔ بزرگی پشتیبانی میشود یا توسعهدهندگان معتبری آن را ساختهاند. این کار ریسک مواجهه با باگهای حلنشده یا توقف پشتیبانی را کاهش میدهد.
-
مستندات را به دقت بخوانید: پیش از بهکارگیری یک کتابخانه در پروژهٔ جدی، مستندات رسمی آن را مطالعه کنید. آشنایی با توابع و کلاسهای کتابخانه، نیازمندیهای سیستمی و محدودیتهای آن باعث میشود به درستی از آن استفاده کنید و در میانهٔ کار غافلگیر نشوید.
-
سازگاری و وابستگیها را بررسی کنید: اطمینان حاصل کنید که کتابخانه با نسخهٔ زبان و چارچوب پروژهٔ شما سازگار است. همچنین اگر کتابخانه وابستگیهایی به کتابخانههای دیگر دارد (dependencies)، قبل از نصب همه را بررسی و نصب کنید. تناقض نسخهها یا نصب ناقص وابستگیها میتواند به خطاهای زمان اجرا منجر شود.
-
بهروز رسانی منظم را فراموش نکنید: کتابخانههای نرمافزاری به مرور زمان بهروز میشوند و امکانات جدید یا رفع ایراد دریافت میکنند. نسخهٔ کتابخانههای مورد استفادهٔ خود را زیر نظر داشته باشید و در صورت انتشار نسخههای جدید (به ویژه برای بهروزرسانیهای امنیتی)، آنها را در پروژه اعمال کنید. البته قبل از بهروزرسانی، یادداشت تغییرات (Changelog) را بخوانید تا مطمئن شوید تغییرات با کد شما سازگار است.
-
اعتدال در استفاده از کتابخانهها: هرچند کتابخانهها بسیار مفیدند، اما افزودن تعداد زیادی کتابخانه به یک پروژه میتواند باعث پیچیدگی و افزایش حجم برنامه شود. پیش از اضافه کردن هر کتابخانه از خود بپرسید آیا راه حل سادهتری برای آن مشکل وجود ندارد؟ گاهی پیادهسازی یک تابع کوچک توسط خودتان بهتر از اضافه کردن یک کتابخانهٔ بزرگ برای همان کار است. تعادل را حفظ کنید و تنها در صورت نیاز واقعی از کتابخانهها کمک بگیرید.
-
یادگیری و مشارکت: اگر کتابخانهای به بخش مهمی از پروژهٔ شما تبدیل شده، سعی کنید فراتر از استفاده سطحی از آن بروید. ساختار داخلی و نحوهٔ کار کتابخانه را تا حدی مطالعه کنید تا در صورت بروز مشکل بتوانید بهتر آن را درک و رفع کنید. حتی میتوانید در صورت تمایل در توسعهٔ کتابخانه مشارکت داشته باشید (مثلاً گزارش باگ یا بهبود در کد منبع) که این کار هم به شما تجربهٔ ارزشمندی میدهد و هم به بهبود آن ابزار برای همه کمک میکند.
مثالهای کاربردی از کتابخانهها
برای ملموستر شدن بحث، در این بخش به چند مثال کاربردی از کتابخانههای شناختهشده در زبانهای برنامهنویسی مختلف اشاره میکنیم و موارد استفادهٔ آنها را توضیح میدهیم:
-
کتابخانهٔ NumPy در Python (پایتون) – یک کتابخانهٔ قدرتمند برای محاسبات عددی و علمی است. NumPy امکان کار با آرایهها و ماتریسهای چندبعدی را فراهم میکند و توابع ریاضی سطح بالا برای عملیات روی این آرایهها دارد. برنامهنویسان با استفاده از NumPy میتوانند محاسبات پیچیده را بسیار سریعتر از حالتی که با کد خام پایتون نوشته شود انجام دهند.
-
کتابخانهٔ Pandas در Python – یکی از کتابخانههای اصلی برای تحلیل داده (Data Analysis) در پایتون است. Pandas ساختاری به نام DataFrame ارائه میکند که برای نگهداری و پردازش مجموعه دادههای جدولی (مشابه اکسل) به کار میرود. به کمک Pandas میتوانید دادهها را به راحتی خوانده، تمیزکاری کنید، فیلتر و گروهبندی نمایید و تحلیلهای آماری مختلفی انجام دهید.
-
کتابخانهٔ jQuery در JavaScript (جاوااسکریپت) – یک کتابخانهٔ قدیمی و محبوب برای سادهسازی تعامل با عناصر صفحه وب (DOM) و انجام وظایفی مانند دستکاری HTML/CSS و ایجاد انیمیشنها است. jQuery با فراهم کردن توابع آماده، کدنویسی JavaScript را کوتاهتر و آسانتر میکند؛ برای مثال با استفاده از jQuery میتوان با یک خط کد همهٔ عناصر خاص را در صفحه انتخاب و تغییر داد، کاری که به طور عادی به چندین خط کد نیاز دارد.
-
کتابخانهٔ React در JavaScript – یکی از پرطرفدارترین کتابخانهها برای ساخت رابط کاربری وب است که توسط فیسبوک توسعه داده شده. React به شما امکان میدهد رابطهای کاربری تعاملی را به سادگی ایجاد کنید و تنها بخشهایی از صفحه را که نیاز است بهروزرسانی شوند، مجدداً رندر کنید. بسیاری از وباپلیکیشنهای مدرن با استفاده از React ساخته میشوند.
-
کتابخانهٔ استاندارد STL در زبان C++ (سیپلاسپلاس) – مجموعهای از کتابخانههای پیشفرض زبان C++ است که امکانات پایه و ضروری را فراهم میکنند. STL شامل کتابخانههایی برای ساختارهای داده (مانند
vectorبرای آرایه پویا،mapبرای نقشه و ...)، الگوریتمهای پرکاربرد (مانندsortبرای مرتبسازی)، مدیریت رشتهها، کار با فایلها و غیره است. هر برنامهنویس C++ برای نوشتن کدهای کارآمد و تمیز باید با STL آشنا باشد.
اشتباهات رایج در استفاده از کتابخانهها
-
نادیده گرفتن مستندات – یکی از خطاهای متداول تازهکاران این است که بدون مطالعهٔ مستندات یک کتابخانه، استفاده از آن را آغاز میکنند. نتیجه ممکن است استفادهٔ نادرست از توابع یا تنظیمات کتابخانه باشد که به خطا یا عملکرد نامطلوب منجر میشود. حتماً قبل از استفاده، راهنمای کتابخانه را مرور کنید.
-
استفادهٔ بیرویه از کتابخانهها – بعضی برنامهنویسان عادت میکنند برای هر کاری سریعاً یک کتابخانه اضافه کنند. این رویکرد میتواند مشکلساز شود؛ زیرا تعداد زیاد کتابخانهها مدیریت وابستگیها را دشوار کرده و حتی ممکن است باعث کاهش سرعت یا افزایش حجم برنامه شود. بهتر است تنها در موارد ضروری، آن هم کتابخانههای سبک و بهینه، به پروژه اضافه شوند.
-
بهروزرسانی نکردن کتابخانهها – پس از اضافه کردن یک کتابخانه به پروژه، نباید آن را فراموش کرد. اگر نسخههای جدیدتری از کتابخانه منتشر شده که مشکلات نسخهٔ قبلی را حل کرده یا بهبودهای مهمی داشته، پروژهٔ خود را بهروز کنید. قدیمی ماندن کتابخانهها میتواند باعث ناسازگاری با سایر اجزای بهروز شدهٔ سیستم یا باقی ماندن باگهای برطرفشده شود.
-
عدم توجه به وابستگیها – همانطور که اشاره شد، برخی کتابخانهها خود متکی به کتابخانههای دیگر هستند یا نیاز به نسخهٔ خاصی از یک چارچوب دارند. اگر هنگام نصب، به پیامها و مستندات توجه نکنید ممکن است وابستگیهای لازم را نصب نکنید. این امر منجر به بروز خطا و کار نکردن کتابخانه در برنامه میشود. بنابراین همیشه راهنمای نصب کتابخانه و وابستگیهای ذکرشده در آن را دقیق بررسی کنید.
-
اشتباه گرفتن کتابخانه با فریمورک – گاهی برنامهنویسان تازهکار تصور درستی از تفاوت کتابخانه و فریمورک ندارند. این اشتباه مفهومی میتواند به استفاده نادرست از ابزارها منجر شود. به یاد داشته باشید که کتابخانهها مجموعهای از توابع و ابزارها هستند که شما در صورت نیاز آنها را صدا میکنید، در حالی که فریمورکها ساختار کلی یک برنامه را تعیین میکنند و کنترل جریان اصلی برنامه را به دست دارند. هر کدام کاربرد خود را دارند و نباید جای یکدیگر به کار گرفته شوند.
پرسشها و پاسخهای متداول دربارهٔ کتابخانهها
تفاوت کتابخانه و فریمورک چیست؟
کتابخانه (Library) مجموعهای از توابع و کلاسهای قابل استفادهٔ مجدد است که برنامهنویس به دلخواه خود و در زمان مورد نیاز آنها را در برنامه فراخوانی میکند. در مقابل، فریمورک (Framework) یک چارچوب یا اسکلت آماده برای توسعهٔ نرمافزار است که ساختار کلی برنامه را تعیین میکند. در فریمورکها، کنترل اصلی جریان برنامه دست فریمورک است و برنامهنویس کدهای خود را در قالبی که فریمورک مشخص کرده مینویسد (اصل «وارونگی کنترل»). به بیان ساده: در استفاده از کتابخانه شما کنترل را در دست دارید و از آن ابزارها هر جا نیاز داشتید استفاده میکنید، ولی در استفاده از فریمورک شما باید کدتان را در چارچوب قوانین آن بنویسید و فریمورک بخشهایی از کد شما را در زمان مناسب فراخوانی میکند.
چگونه یک کتابخانهٔ مناسب برای پروژهام انتخاب کنم؟
برای انتخاب کتابخانه ابتدا نیازمندی پروژه را مشخص کنید و سپس تحقیق کنید که چه کتابخانههایی آن نیاز را برطرف میکنند. با جستجو در اینترنت یا مراجعه به مخزنهای کتابخانه مانند GitHub، سایتهای پکیج مانند PyPI (برای پایتون) و npm (برای جاوااسکریپت)، لیستی از گزینهها تهیه کنید. سپس معیارهایی مانند میزان محبوبیت و استفادهٔ دیگران، آخرین بهروزرسانی و فعال بودن توسعهدهندگان، سازگاری با نسخهٔ زبان یا فریمورک شما، و کیفیت مستندات را بررسی کنید. بر اساس این معیارها، کتابخانهای را برگزینید که بیشترین اعتماد و تناسب را برای پروژهٔ شما دارد.
آیا کتابخانههای برنامهنویسی به یک زبان خاص محدود هستند؟
اغلب بله. معمولاً هر کتابخانه برای یک زبان یا پلتفرم مشخص توسعه یافته است و مستقیماً در زبانهای دیگر قابل استفاده نیست. برای مثال، کتابخانههای نوشتهشده به زبان Java را نمیتوان در پروژههای Python استفاده کرد. هر زبان مکانیزم خاص خود (syntax و ابزار) را برای استفاده از کتابخانهها دارد. البته برخی کتابخانهها چندسکویی هستند یا معادلهایی در زبانهای مختلف دارند؛ اما به طور کلی هنگام انتخاب کتابخانه باید مطمئن شوید که با زبان برنامهنویسی پروژهٔ شما همخوانی دارد.
آیا میتوانم خودم یک کتابخانه بنویسم؟
قطعاً. هر برنامهنویسی میتواند با نوشتن مجموعهای از توابع یا کلاسهای کاربردی و دستهبندی آنها در قالب یک پکیج، یک کتابخانهٔ جدید بسازد. بسیاری از کتابخانههای محبوب در دنیا در واقع از همین طریق ایجاد شدهاند؛ یعنی برنامهنویسی نیازی دیده و کدهای مربوط به آن را به صورت یک کتابخانه منتشر کرده است تا دیگران هم بتوانند استفاده کنند. اگر قصد نوشتن کتابخانه دارید، باید با اصول طراحی نرمافزار و همچنین ابزارهای بستهبندی در زبان مربوطه آشنا باشید (برای مثال در Python ابزارهایی مانند setuptools برای ایجاد بستههای قابل نصب وجود دارند، یا در Java میتوانید یک فایل JAR ایجاد کنید).
کتابخانهٔ استاندارد چیست؟
کتابخانهٔ استاندارد به مجموعهٔ کتابخانههایی گفته میشود که به طور پیشفرض همراه یک زبان برنامهنویسی ارائه میشوند. این کتابخانهها نیازهای پایهای برنامهنویسان را پوشش میدهند و برای استفاده از آنها نیازی به دانلود یا نصب جداگانه نیست. به عنوان نمونه، زبان C دارای «کتابخانه استاندارد C» شامل فایلهایی مانند stdio.h و stdlib.h است، یا زبان Python طیف وسیعی از ماژولهای داخلی مثل math، datetime، json و ... را به عنوان کتابخانهٔ استاندارد در خود دارد. معمولاً اولین ابزارهایی که یک برنامهنویس یاد میگیرد همین توابع و کلاسهای کتابخانهٔ استاندارد هستند، چون در همهٔ برنامهها کاربرد دارند.
نتیجهگیری
در این مطلب آموختیم که کتابخانهها در برنامهنویسی چه هستند و چرا استفاده از آنها تا این حد رایج و مهم است. کتابخانه در واقع مجموعهای از کدهای آماده است که میتواند در پروژهها بارها به کار گرفته شود و به برنامهنویسان کمک میکند تا به جای صرف وقت برای کارهای تکراری، بر حل مسائل اصلی تمرکز کنند. با بهرهگیری از کتابخانههای مطمئن و کارآمد، سرعت توسعهٔ نرمافزار افزایش مییابد، کیفیت کد بهتر میشود و از دوبارهکاری جلوگیری میگردد.
همچنین دیدیم که استفاده از کتابخانهها چه مزایایی دارد و چگونه باید یک کتابخانهٔ مناسب را انتخاب و در پروژه به کار گرفت. آشنایی با نکات و استراتژیهای مربوط به کتابخانهها باعث میشود در مقام یک توسعهدهنده تصمیمات بهتری بگیرید و از اشتباهات رایج دوری کنید. فراموش نکنید که دنیای برنامهنویسی بر پایهٔ اشتراک دانش بنا شده است؛ پس شما هم میتوانید در صورت نیاز با بهرهگیری از کتابخانههای موجود یا حتی ساخت کتابخانههای جدید، به پیشرفت این جامعه کمک کنید.
در نهایت، یادگیری استفاده صحیح از کتابخانهها یکی از مهارتهای کلیدی برای هر برنامهنویس موفق است. با تمرین و کسب تجربه در این زمینه، خواهید دید که کدنویسی برای شما سادهتر، سریعتر و لذتبخشتر خواهد شد.
