دو مفهوم مهمی که در زمینه علوم مرتبط به کامپیوتر بسیار شنیده‌ایم، برنامه نویسی و کد نویسی هستند. آیا شما تفاوت برنامه نویسی و کد نویسی را میدانید؟ درباره کاربردهای آنها چه میزان آشنایی دارید؟ اگر جزو افراد علاقه مند به رشته های برنامه نویسی و کد نویسی هستید و تمایل به تحصیل در این رشته ها را دارید، توصیه می‌کنیم تا پایان این مقاله همراه ما باشید. در این مقاله می فهمیم که کدنویسی چیست و چه تفاوتی با برنامه نویسی دارد.
برنامه نویسی چیست؟
برنامه نویسی شامل نوشتن دستورالعمل هایی در قالب کد است که توسط کامپیوترها قابل اجرا هستند. این دستورالعمل ها به کمک زبان های برنامه نویسی ساخته شده‌اند تا به حل مشکلات خاص بپردازند.
در تعریف برنامه نویسی چیست باید بگوییم که، حتماً بارها برایتان پیش آمده است که وقتی به اداره بیمه مراجعه می‌کنید، متصدی از شما تنها شماره موبایل و یا کد ملی را پرسیده و گزارشی درباره سوابق کامل بیمه شما ارائه می‌دهد. شاید از خود سوال کرده باشید که چگونه به این همه اطلاعات ریز و دقیق دسترسی دارند؟ باید بگوییم که این اتفاق به کمک جادوی برنامه نویسی رخ می‌دهد. برنامه نویسی علمی است که در زمینه طراحی این قبیل برنامه‌ها به ما کمک می‌کند و دستوراتی را به کامپیوترها می‌دهد و کامپیوتر موظف به اجرای این برنامه‌ها است.
اگر بخواهیم این علم را در یک جمله کوتاه تعریف کنیم باید بگوییم «علمی که به منجر به حل مسائل با زبان کامپیوتر می‌شود». برای شناخت تفاوت برنامه نویسی و کد نویسی لازم و ضروری است که هر کدام را به خوبی بشناسید و به کاربردهای آنها تسلط داشته باشید. از جمله مهم ترین کاربردهای برنامه نویسی می‌توانیم به کلیه نرم افزارها و اپلیکیشن‌هایی که در گوشی‌های همراه خود به طور مداوم از آنها استفاده می‌کنید، اشاره کنیم.
کد و کد نویسی چیست؟
کامپیوتر زبان خاص خود را داشته و برای اینکه قادر به استفاده از آن باشید لازم است که به زبان آن تسلط داشته باشید. زبان قابل درک کامپیوتر و رایانه‌ها کد ماشینی است. برای اینکه شخص قادر به استفاده از کامپیوتر باشد، لازم است که به این کدهای ماشینی تسلط و با آنها آشنایی داشته باشد. کد نویسی زبانی است برای نوشتن برنامه‌های کامپیوتری و می‌توانیم بگوییم که بخشی از برنامه نویسی است، اگر چه تفاوت هایی نیز با یکدیگر دارند.
کدنویسی و برنامه نویسی که اغلب به جای یکدیگر استفاده می شوند، از یکدیگر تمایز دارند. کدنویسی معمولاً به عمل نوشتن خطوط واقعی کد در یک زبان برنامه نویسی خاص برای انجام یک کار خاص اشاره دارد. این شامل ترجمه مجموعه ای خاص از دستورالعمل ها به قالبی قابل خواندن توسط رایانه است. کدنویسی می‌تواند جنبه‌ای متمرکزتر و تاکتیکی‌تر از توسعه نرم‌افزار باشد. اما برنامه نویسی فرآیند گسترده تری را در بر می گیرد. که نه تنها شامل کدنویسی، بلکه برنامه ریزی، طراحی، حل مسئله و ایجاد ساختار و معماری کلی یک برنامه نرم افزاری است. برنامه نویسی شامل تصمیم گیری سطح بالا در مورد نحوه تعامل و عملکرد اجزای مختلف یک سیستم است. که این نیاز به درک عمیق تری از مفاهیم علوم کامپیوتر دارد و رویکرد استراتژیک و جامع تری برای توسعه نرم افزار ارائه می دهد.
کدنویس کیست؟
همه برنامه نویسان کد نویس هستند، اما همه کدنویسان برنامه نویس نیستند. کد نویس کسی است که از زبان های برنامه نویسی برای تعامل با برنامه های کامپیوتر استفاده می کند و به آن دستورات خاصی می دهد. این دستورات در قالب زبان های برنامه نویسی هستند که توسط کامپیوتر پردازش شده و به کد ماشین تبدیل می شود تا دستورات را اجرا کند. هر برنامه نویس، یک کدنویس است اما برعکسش صدق نمی کند. کدنویسان دانش یک برنامه نویس یا توسعه دهنده را ندارند، زیرا اغلب در الگوریتم سازی و خودسازی فرایندها مبتدی هستند و فقط در یک زبان برنامه نویسی مهارت دارند. بنابراین، برنامه نویسان کدنویسان باتجربه و حرفه ای هستند که حداقل به دو تا سه زبان مسلط هستند و کدهای تمیز و بدون خطا می نویسند و از دانش فنی لازم به خوبی برخوردارند.
وظایف یک کدنویس چیست؟
کدنویس ها وقت خود را صرف طراحی و آزمایش کدها می کنند تا مورد استفاده توسعه دهندگان و برنامه نویسان قرار بگیرد. کدنویسی بخشی از برنامه نویسی است. کدنویسان به طور معمول افراد تازه کار یا مبتدی در توسعه نرم افزار هستند. آنها باید با مفهوم سینتکس و منطق هر زبانی که با آن کار می کنند به خوبی آشنا باشند.
تاریخچه کدنویسی
تاریخچه کدنویسی و برنامه نویسی به اواسط قرن بیستم باز می گردد، زمانی که توسعه کامپیوتر در مراحل ابتدایی خود بود. در دهه‌های 1940 و 1950، کامپیوتر های ساده و ابتدایی مانند ENIAC و UNIVAC با استفاده از زبان‌های ماشینی سطح پایین و زبان‌های اسمبلی طراحی شدند و نیاز به وارد کردن دستی دستورالعمل‌های باینری یا 0 و 1 داشتند. توسعه زبان های برنامه نویسی سطح بالاتر در دهه 1950، مانند Fortran و LISP، فرآیند کدنویسی را با ارائه سینتکس خوانا برای انسان ساده کرد. در دهه 1960، COBOL و BASIC دسترسی به برنامه نویسی را بیشتر گسترش دادند. در دهه 1970 زبان های C و Pascal ظهور کردند که زمینه ساز تولید زبان های جدید شدند. در دهه 1990 دسترسی به وب برای عموم رواج پیدا کرد که منجر به توسعه وب با استفاده از HTML و جاوا اسکریپت شد. از آن زمان، این علم با زبان‌ها و ابزارهای جدید به سرعت به تکامل خود ادامه داد و کدنویسی را در تمام جنبه‌های زندگی امروزی از توسعه نرم‌افزار گرفته تا علم داده و هوش مصنوعی، در دسترس‌تر و یکپارچه‌تر کرد.
تفاوت های کدنویسی با برنامه نویسی
کدنویسی در درجه اول به نوشتن کد اشاره دارد که شامل ترجمه مجموعه ای از دستورالعمل ها یا الگوریتم ها به نحو یک زبان برنامه نویسی است. این بخش فنی و عملی تر توسعه نرم افزار است. اما برنامه نویسی مفهوم گسترده تری است که کل فرآیند توسعه نرم افزار را در بر می گیرد. این نه تنها شامل نوشتن کد، بلکه درک مسئله، طراحی راه حل و تصمیم گیری در مورد ساختار و معماری نرم افزار است. در ادامه بیشتر به تفاوت های این دو عمل پرداخته ایم:
- مقایسه محدوده Scope
علم کد نویسی را می‌توان به‌عنوان زیرمجموعه‌ای نسبتاً وسیع از دانش و علم برنامه نویسی دانست. برای اینکه شروع به کد نویسی در زبان‌های کامپیوتری کنید، لازم و ضروری است که ساختارهای یک زبان قابل فهم میان انسان و کامپیوتر را آموزش دیده و به آن تسلط داشته باشید. پس از اینکه زبان کد نویسی را آموزش دیده و به صورت دقیق آموختید می‌توانید از این کدهای منطقی استفاده کنید. لازم به ذکر است که محدوده برنامه نویسی Scope محدوده بسیار وسیع‌تری نسبت به کد نویسی داشت و قابل پیاده سازی و اجرا به صورت کاملا استاندارد است.
- تفاوت در مهارت‌ها
در اکثر مواقع افرادی که در زمینه کد نویسی فعالیت دارند، از ساختارها و نیازمندی‌هایی که برایشان ارائه داده می‌شود به منظور کد نویسی بهره گرفته و استفاده می‌کنند. شخصی که کد نویسی انجام می‌دهد باید سینتکس زبان برنامه نویسی را کاملا بلد باشد.
از جمله مهم ترین تفاوت های این دو علم می‌توانیم به این مسئله اشاره کنیم که برای برنامه نویسی باید شخص دانش و مهارت هایی در زمینه منطق، تحلیل، تست، طراحی و توسعه برنامه‌های مدرن و پیشرفته داشته باشد و باید تجربه بسیار زیادی در زمینه مهارت های گفته شده کسب کند و به تخصص برسد و قادر به درک توسعه ساختمان داده‌ها و الگوریتم‌های پیچیده و مدرن شود.
این در حالی است که کدنویسان به این همه مهارت تخصصی و فنی نیاز ندارند و لازم نیست که در زمینه کامپایلینگ، دیباگ کردن، تستینگ و پیاده‌سازی‌ها متخصص باشند و داشتن اندکی مهارت برایشان کفایت می‌کند.
- نتیجه کار یا outcome
از دیگر تفاوت ها می‌توان به نتیجه کار اشاره کرد. به‌عنوان مثال، نتیجه ای که در برنامه نویسی حاصل می‌شود با نتیجه‌ای که در کد نویسی به دست می‌آید کاملا متفاوت است. در کد نویسی نتیجه کدها یک نتیجه دلخواه در مجموعه دستورها و ساختارهای کامپیوتر است، در صورتی که نتیجه در برنامه نویسی وسیع‌تر و کلی‌تر است و می‌تواند شامل یک اپلیکیشن گسترده و نرم افزار شود.
- استفاده از ابزارها
از آنجایی که برنامه نویسی به شدت گسترده‌تر از علم کد نویسی است، شما به ابزارهای بیشتری در این زمینه نیاز خواهید داشت. تسلط داشتن کامل بر روی یک زبان برنامه نویسی موجب می‌شود که برای کد نویسی به یک ویرایشگر ساده متن نیاز داشته باشید. ویرایشگری‌های ساده شامل موارد زیر می‌شوند:
- Notepad
- Sublime Text
در ضمن لازم به ذکر است که علاوه بر ویرایشگر به ابزارهایی برای توسعه نیاز دارید. ابزارهای توسعه شامل موارد زیر می‌شوند:
- انواع linker
- کامپایلرها
- کد ادیتورها
- انواع IDE ها
- ابزارهایی جهت طراحی GUI
- دیباگرها
- ابزارهایی جهت تحلیل عملکرد
و سایر ابزارهای توسعه‌دهنده
برای کد نویسی نیز به ابزارهای به خصوصی نیاز خواهید داشت که به شدت لازم بوده و در این زمینه باعث راحتی و کمک به شخص کد نویس می‌شوند. این ابزارها عبارت‌اند از:
- بوت استرپ
- Eclipse
- ATOM
و سایر ابزارهای دیگر
بیشتر بخوانید: برای کد نویسی به چه ابزارهایی نیاز دارید؟
- پشتیبانی
لازم به ذکر است که برنامه نویسی و کد نویسی دارای جامعه گسترده‌ای برای پشتیبانی و حل مشکل‌ها در جهت کار به منظور پیشرفت کاری هستند و تفاوت آنها در این ابزارهای پشتیبانی است. از جمله مهمترین وب‌سایت‌هایی که برای پشتیبانی مورد استفاده قرار می‌گیرند، می‌توانیم موارد زیر را نام ببریم:
- Toptal
- Github
- Stackoverflow.com
- SAP Community Network
کد نویس و برنامه نویس چگونه در کنار هم کار می کنند؟
کدنویس ها و برنامه نویسان اغلب به عنوان بخشی از یک تیم مشترک برای توسعه نرم افزار با هم کار می کنند. نقش‌های آنها می‌تواند همپوشانی داشته باشد، اما معمولاً در فرآیند توسعه نرم‌افزار مسئولیت‌های متمایزی دارند. هر چند که اغلب اوقات هر دو نقش را یک نفر به عهده دارد اما در حالت کلی این دو مسئولیت با توجه به اهداف پروژه تعیین می شوند. همکاری این دو به صورتی است که کدنویس، ایده و طرح برنامه نویس را در قالب کدهایی که برای ماشین قابل فهم است اجرا می کند. سپس برنامه نویس آن کدها را ارزیابی می کند و به بهینه سازی آنها می پردازد و ادامه توسعه را انجام می دهد.
محبوب ترین زبان های کدنویسی
انتخاب یک زبان کدنویسی مناسب بستگی به پروژه شما و سطح یادگیری‌تان دارد. اما اگر به دنبال یک زبان آسان برای شروع هستید، بهترین انتخاب زبان پایتون است!
1. پایتون
زبان برنامه نویسی پایتون سینتکس ساده ای دارد و درک آن برای افراد تازه کار نسبتا آسان تر از زبان های دیگر است. پایتون برای توسعه وب، رابط های گرافیکی کاربر (GUI) و توسعه نرم افزار انتخابی ایده آل می تواند باشد. شما می توانید دوره آموزش رایگان پایتون را در کدیاد به زبان ساده تماشا کنید.
2. زبان کدنویسی سی شارپ (#C)
همانطور که میدانید زبان C یکی از سخت‌ترین زبان‌ها برای یادگیری است اما هنگامی که C را یاد گرفتید، یادگیری زبان های ++C و #C برایتان ساده خواهد بود. زبان سی شارپ یک زبان قدرتمند و همه کاره در برنامه نویسی، توسعه‌دهنده نرم‌افزار و ساخت بازی های کامپیوتری است. بنابراین اگر می خواهید پایه ای محکم در کدنویسی داشته باشید تا شما را به یک توسعه دهنده ماهر تبدیل کند، زبان سی شارپ برای شماست! شما می توانید همین حالا در دوره آموزش رایگان سی شارپ آکادمی کدیاد ثبت نام کنید.
3. جاوا
جاوا یک زبان شی گرا، همه کاره و پر تقاضا است که بر انواع پلتفرم ها اجرا می شود. جاوا یکی از بهترین زبان های برنامه نویسی سطح بالا است که با وجود یادگیری نه چندان آسان، زمینه شغلی متنوعی دارد و به خصوص در اپلیکیشن های موبایل بسیار پرطرفدار است. اگر میخواهید از آموزش صفر تا صد این زبان به صورت رایگان استفاده کنید، دوره آموزش java را از دست ندهید!
4. کدنویسی با جاوا اسکریپت
جاوا اسکریپت یکی دیگر از زبان های فوق العاده محبوب می باشد. بسیاری از وبسایت هایی که هر روز از آنها استفاده می کنیم مانند توییتر، جیمیل، اسپاتیفای، فیسبوک و اینستاگرام با زبان جاوا اسکریپت نوشته شده اند. این زبان جامع و سطح بالا، هم برای برنامه نویسی فرانت اند و هم برای برنامه نویسی بک اند بسیار پر تقاضا است. یادگیری زبان جاوا اسکریپت سخت نیست اما به اندازه یادگیری زبان پایتون هم ساده نیست بنابراین اگر هم مبتدی باشید، به راحتی این زبان را یاد خواهید گرفت. برای ثبت نام در دوره محبوب آموزش رایگان جاوااسکریپت کلیک کنید.
بیشتر بخوانید: بهترین زبان برای شروع برنامه نویسی کدام است؟
اهمیت یادگیری کدنویسی و برنامه نویسی
کمتر کسی است که در دنیای مدرن و پیشرفته امروزی استیو جابز را نشناسد. جالب است بدانید که استیو جابز معتقد بود که همه باید علم برنامه نویسی را یاد بگیرند. در ادامه برایتان خواهیم گفت که چرا استیو جابز به یادگیری این علم تاکید زیادی داشت، این دلایل عبارتند از:
- خلاقیت در تفکر
یادگیری علوم مرتبط با برنامه نویسی و کد نویسی موجب می‌شود که در کسب و کار خود به خلاقیت در تفکر برسید و به راه‌های پیشرفته‌تری در زمینه رسیدن به موفقیتهای بزرگ در بیزینس و کسب و کار خود دست پیدا کنید.
- افزایش افراطی خلاقیت
افرادی که در زمینه کد نویسی و برنامه نویسی فعالیت دارند، به شدت خلاق هستند و به ابعاد منحصربه‌فردی از مسائل توجه دارند.
- تکنیک در حل مشکلات
داشتن دانش در زمینه برنامه نویسی و کد نویسی باعث می‌شود مشکلاتی را که در کسب و کارتان پیش می‌آید به راحتی حل کنید. به‌عنوان مثال، اگر در زمینه حسابداری فعالیت می‌کنید با داشتن مهارت‌های برنامه نویسی و کد نویسی می‌توانید مشکلات کاری خود را حل کنید.
- داشتن درک درستی از تکنولوژی و فناوری
امروزه همه‌ی افراد باید در زمینه تکنولوژی و فناوری تسلط مختصری داشته باشند، برای همین توصیه می‌کنیم که در این زمینه ها اطلاعاتی کسب کنید.
- توانایی در گفتار تخصصی
زمانی که به این مهارت‌ها آشنایی داشته باشید می‌توانید مشکلات خود را به راحتی و به صورت تخصصی مطرح کنید و این نتیجه داشتن مهارت در کد نویسی و برنامه نویسی است.
کدنویسی تمیز چیست؟ چرا باید کد نویسی تمیز را یاد بگیریم؟
Clean Code تکنیکی است که نوشتن کد نرم افزاری را به طریقی انجام می دهد که خوانایی خوبی دارد و به راحتی قابل درک است. Clean Code باعث می شود نگهداری از کدها آسان شود و پیچیدگی کمتری در خوانایی داشته باشد. از این طریق توسعه دهندگان در هنگام خواندن کدها کمتر مستعد خطا می شوند.
یادگیری مهارت Clean Code برای هر برنامه نویس و توسعه دهنده ای ضروری است. زیرا منجر به همکاری کارآمدتر بین توسعه دهندگان، عیب یابی سریعتر کدها و بهبود نگهداری طولانی مدت از آنها می شود. اگر برنامه نویس هستید یا به تازگی وارد دنیای برنامه نویسی شده اید، بهتر است این مهارت را یاد بگیرید. پس همین حالا در دوره کوتاه آموزش Clean Code آکادمی کدیاد ثبت نام کنید و این مهارت ضروری در برنامه نویسی حرفه ای را فرا بگیرید.
سخن پایانی
در این مقاله برای افراد علاقه‌مند از تفاوت برنامه نویسی و کد نویسی گفتیم. به این نکته نیز اشاره کردیم که تفاوت میان این دو علم در ویژگی‌های آنها نهفته است و برنامه نویسی گسترده تر از کد نویسی است. به عبارت دیگر می‌توانیم بگوییم که کد نویسی بخشی از مجموعه برنامه نویسی را تشکیل می‌دهد. حال اگر شما جزو علاقه‌مندان به این دو رشته بوده باشید، با آگاهی کامل در این زمینه می‌توانید برای یادگیری و آموزش کد نویسی اقدام کرده و به موفقیتهای بزرگ در این زمینه دست یابید.
پرسش و پاسخ
- مهمترین تفاوت کدنویسی و برنامه نویسی چیست؟
مهمترین تفاوت برنامه نویسی و کد نویسی در ابزارهای مورد استفاده در آنها مشخص می‌شود و برای برنامه نویسی باید متخصص و حرفه‌ای بود.
- یادگیری کد نویسی چقدر زمان می برد؟
اگر در حال یادگیری برنامه نویسی از ابتدا هستید، حدود 500 تا 1000 ساعت طول می کشد تا یک برنامه نویس آماده کار شوید. اگر 5 روز در هفته و 8 ساعت در هر روز تمرین کنید، 13 تا 26 هفته زمان خواهد برد. باید در نظر داشت این یادگیری بسته به نوع هوش افراد می تواند متفاوت باشد. حتی خودآموزی هم در این امر موثر است، زیرا به احتمال زیاد مرتکب اشتباهاتی می شوید که سرعت شما را به شدت کاهش می دهد.
- آیا یادگیری کد نویسی سخت است؟
صبر و پشتکار در هر کاری کلیدی است، بنابراین مهارت کدنویسی در طول زمان از طریق تجربه عملی و یادگیری مداوم ایجاد می شود. در حالی که این فرایند در ابتدا ممکن است سخت و چالش برانگیز باشد، به مرور با داشتن دیسیپلین در یادگیری آسان خواهد شد.
- وظایف کدنویسی چیست؟
کدنویس ها وقت خود را صرف طراحی و آزمایش کدها می کنند تا مورد استفاده توسعه دهندگان و برنامه نویسان قرار بگیرد.
