چگونه برنامه نویسی وب را شروع کنم [راهنمای مسیر]
برنامه نویسی وب یکی از پردرآمدترین شغل‌های دنیاست. در دنیا سالانه چندین میلیون سایت جدید بارگذاری می‌شوند و سالانه بسیاری از وب‌سایت‌ها، خود را به‌روزرسانی می‌کنند. برای طراحی و یا به‌روزرسانی وب‌سایت‌ها، نیاز به برنامه‌نویس‌های مسلط به برنامه نویسی وب است. ممکن است برای شما هم سوال شده باشد که برای تبدیل‌شدن به یک برنامه‌نویس وب، باید از کجا شروع کنید.
در پاسخ باید بگویم که برای درک درست مسیر برنامه‌نویس شدن، این مقاله کمک شایانی به شما خواهد کرد. در ادامه با ما همراه باشید.
انواع و اقسام وب‌سایت‌ها
در دنیا بیشتر از یک میلیارد و هفتصد میلیون وبسایت مشغول فعالیت هستند. هرکدام به نحوی طراحی و پیاده‌سازی شده‌اند. موضوعات بسیار گسترده‌ای هم تحت پوشش این وب‌سایت‌ها قرار دارمند. با وجود این‌همه گستردگی در دنیای وب، وب‌سایت‌ها به دو دسته کلی تقسیم‌بندی می‌شوند: وب‌سایت‌های ایستا و وب‌سایت‌های پویا.
وب‌سایت‌های ایستا به عمده وب‌سایت‌هایی گفته می‌شوند که با زبان‌های پایه‌ای نظیر Html , css و یا javascript نوشته شده‌اند. برنامه‌نویسان این وب‌سایت‌ها را طوری برنامه‌نویسی کرده‌اند که برای ایجاد تغییرات بعدی، نیاز به تغییر کدهای برنامه‌نویسی است.
در واقع این وب‌سایت‌ها به دلیل سختی تغییر مطالب، اصولا دیگر تغییر نمی‌کنند. در نگاه بازدیدکنندگان نیز این وب‌سایت‌ها، نمی‌توانند گرافیک و امکانات به‌روز داشته باشند و صرفا همان اطلاعات متنی، عکس یا داده‌های خود را به نمایش می‌گذارند.
در آن طرف داستان، وب‌سایت‌های پویا وجود دارند. این وب‌سایت‌ها توانایی تغییر، به‌روزرسانی و گسترش‌پذیری دارند. بدین ترتیب صاحبان این وب‌سایت‌ها می‌توانند به‌راحتی مطالب این وب‌سایت‌ها را تغییر دهند. برای ساخت این وب‌سایت‌ها، برنامه‌نویسان ابتدا هسته مرکزی سایت را طراحی می‌کنند، سپس امکانات و پنل‌های مدیریتی آن را ایجاد می‌کنند تا مدیران بتوانند بدون تغییر کدها، وبسایت را تغییر دهند.
این‌گونه وب‌سایت‌ها می‌توانند قابلیت‌های بیشتری را در خود جای دهند. در این وب‌سایت‌ها نیز زبان‌های Html , css و حتی جاوا اسکریپت هم به کار می‌روند. علاوه بر این‌ها، زبان‌های دیگری نیز دخیل هستند تا بتوانند امکانات موردنیاز را تامین کنند. زبان‌هایی نظیر سی شارپ ، پایتون، , php javascript asp.net و موارد پیشرفته‌تر هستند که به این مدل وب‌سایت‌ها قدرت دهی می‌کنند.
اصطلاحات بک‌اند و فرانت‌اند چه هستند؟
در برنامه نویسی وب دو اصطلاح بسیار پرکاربرد هستند؛ بر نامه نویسی بک اند و برنامه نویسی فرانت‌اند. بک‌اند به کدهایی گفته می‌شود که با تجهیزات سمت سرور سروکار دارند. پایگاه‌های داده را تنظیم می‌کنند و اطلاعات موردنیاز را پردازش می‌کنند.
در آن طرف، فرانت‌اند به کدهایی گفته می‌شوند که عموما با مرورگر و کامپیوتر کاربر و شخص کاربر ارتباط دارند. نقش‌ونگار سایت‌ها، طراحی‌ها، تنظیمات فونت، اندازه و جایگاه متن و دکمه‌ها و پردازش اطلاعات کوچک که نیازی به ذخیره‌سازی ندارند، وظیفه کدهای فرانت‌اند هستند.
یک برنامه‌نویس کامل وب، می‌تواند کدهای بک‌اند را تنظیم کند و سپس طراحی‌های لازم برای فرانت‌اند را انجام دهد. اصولا در پروژه‌های بزرگ، اشخاص یا بک‌اند کار می‌کنند یا فرانت‌اند و تمرکز خود را بر همان موضوع می‌گذارند. در طراحی کدهای بک‌اند و فرانت‌اند هم از زبان‌های برنامه‌نویسی متعددی استفاده می‌کنیم. به‌صورت کلی، زبان‌های Html , css , javascript در هر دو مشترک هستند و زبان‌های دیگر، به امکانات و قدرت هر بخش می‌افزایند. شما میتوانید با دوره رایگان html و css به همراه دوره رایگان جاوا اسکریپت ، قسمت عمده ای از آنچه برای برنامه نویسی فرانت اند نیاز دارید را فرا بگیرید.
زبان‌های پایه برای برنامه نویسی وب
در صحبت‌های قبلی، اشارات زیادی به زبان‌های Html , css و javascript شد. این زبان‌ها پایه و اساس برنامه نویسی وب هستند. پس هرکسی که می‌خواهد در زمینه برنامه نویسی وب کار کند، می‌بایست بر این زبان‌ها مسلط باشد. حالا این زبان‌ها چه هستند و چه کاربردی دارند را در ادامه بررسی می‌کنیم:
- Html
زبان Html قدیمی‌ترین زبان نشانه‌گذاری صفحات وب است. به‌وسیله این زبان، دستورات مهم و ساده‌ای به صفحات وب داده می‌شوند، به‌واسطه این دستورات، اسکلت اصلی سایت طراحی می‌شود. به دلیل سادگی و کم بودن دستورات این زبان، یادگیری آن به‌سرعت زیاد انجام می‌شود.
- Css
زبان برنامه‌نویسی Css یا Cascade Style Sheet نیز یکی از قدیمی‌ترین زبان‌هایی است که برای رفع ایرادات و کاستی‌های زبان Html طراحی شد. این زبان به کاربر اجازه طراحی رابط کاربری مناسب را می‌دهد. با استفاده از این زبان، جایگاه اجزا مشخص می‌شود و امکانات گرافیکی به وبسایت اضافه می‌شود.
- Javascript
زبان برنامه‌نویسی javascript یکی از پرقدرت‌ترین زبان‌های برنامه نویسی وب در دنیاست. این زبان اولین زبان اسکریپ نویسی در دنیای وب بوده است. این زبان اسکریپتی عموما با زبان برنامه‌نویسی java اشتباه گرفته می‌شود. javascript بر پایه طراحی اسکریپت‌ها استوار است. این زبان به‌واسطه اسکریپت‌هایش، قدرت کنترل عملکرد اجزای سایت، انجام عملیات سمت کاربر و طراحی برخی امکانات پیچیده‌تر را فراهم می‌کند.
این زبان به‌تنهایی قدرت زیادی ندارد ولی اگر از کتابخانه‌های قدرتمند آن بهره بگیرید، دست شما برای طراحی وب‌سایت‌های پیچیده‌تر، باز می‌شود. کتابخانه‌هایی نظیر jQuery که امکانات بی‌شماری نظیر کاهش کدنویسی و افزایش عملکرد را در اختیار کاربران می‌گذارد.
Javascript پیشتاز قدیمی دنیای وب
برنامه نویسی وب پس از انتشار زبان برنامه‌نویسی یعنی javascript تغییر اساسی کرد. این زبان در سال 1995 با نام livescript معرفی شد و به‌مرور در بین برنامه‌نویسان محبوب شد. این زبان برنامه‌نویسی قدرت اصلی خود را مدیون کتابخانه‌های ارزشمندی می‌داند که به‌واسطه آنها توانسته قدرت بسیار بالایی در زمینه طراحی وب کسب کند.
یکی از مهم‌ترین کتابخانه‌های javascript، کتابخانه jQuery است. پیش از ارائه این کتابخانه ارزشمند، طراحی سایت با زبان javascript کار دشوار و زمان‌بری بود.
کتابخانه jQuery توانسته با ایجاد قواعد و قوانین مناسب در طراحی خود، نوشتن کدها را کاهش دهد. شما با فراخوانی بخش‌های تعریف شده، به‌جای نوشتن کل کدهای آن قسمت، به‌سرعت به هدف خود می‌رسید.
این امر باعث می‌شود حجم کدهای شما کاهش‌یافته و فرصت بیشتر برای استفاده از خلاقیت در طراحی‌های گرافیکی باقی بماند. ضمن اینکه کتابخانه jQuery امکانات طراحی گرافیکی مناسبی را در اختیار کاربران قرار می‌دهد.
تمامی زبان‌های معرفی شده، به شما در طراحی یک سایت ایستا کمک می‌کنند. اما برای طراحی یک سایت پویا و قدرتمند، نیازمند کسب دانش برنامه‌نویسی زبان‌های دیگر است که در ادامه به آنها می‌پردازیم.
یادگیری را شروع کنید : آموزش رایگان jQuery
زبان‌های پیشرفته برنامه نویسی وب
تا اینجای کار زبان‌هایی را بررسی کردیم که پایه و اساس طراحی وب را تشکیل می‌دهند. اما برای ایجاد یک وبسایت پویا و پیشرفته، نیازمند یادگیری زبان مناسب دیگری هستیم.
برای این کار زبان‌های برنامه‌نویسی زیادی وجود دارند که هرکدام مزیت‌هایی دارند. برای تبدیل‌شدن به یک برنامه‌نویس وب حرفهای، بهترین کار انتخاب یکی از زبان‌های برنامه‌نویسی و سرمایه‌گذاری تمام‌وقت بر روی آن است. البته آشنایی با سایر زبان‌ها نیز می‌تواند به قدرت تشخیص شما برای انتخاب زبان برنامه‌نویسی مناسب بیفزاید.
زبان‌های برنامه‌نویسی که می‌خواهیم به آنها بپردازیم عبارت‌اند از:
برای درک درست از عملکرد هرکدام از زبان‌ها، آنها را به‌صورت خلاصه مورد بررسی قرار می‌دهیم.
زبان php پرکاربرد و اساسی
از بین زبان‌های برنامه نویسی وب، یکی از پراستفاده‌ترین زبان‌ها در طراحی سایت‌ها و ساختارهای سمت سرور، همین زبان برنامه‌نویسی php است. این زبان برنامه‌نویسی قدرت بسیار بالایی دارد. قدرت بالای این زبان به‌واسطه گسترش فراوان آن بین برنامه‌نویسان است.
این زبان در سال 1995 به‌صورت رایگان عرضه شد و همین باعث شد تا اصلاحات و گسترش‌های بسیار زیادی بر روی آن اتفاق بیفتد. یادگیری زبان برنامه‌نویسی php تقریبا آسان است و به دلیل کاربرد زیاد آن در طراحی‌های سمت سرور و بک‌اند، یکی از زبان‌هایی است که هر برنامه‌نویس وب تمایل دارد آن را فرابگیرد.
سایت‌های طراحی شده با php بسیار زیاد هستند. گفته می‌شود تقریبا بیشتر از 70 درصد وب‌سایت‌های دنیا، حداقل در یکی از بخش‌های خود از زبان برنامه‌نویسی php استفاده می‌کنند. سایت‌هایی نظیر فیسبوک، کار خود را با تکیه بر کدهای php شروع کردند.
مثال‌های زیادی از کاربرد php وجود دارند. هسته بسیاری از ابزارهای مهم تحت وب نظیر وردپرس، جوملا، پروبال، اپن کارت و مجنتو از این زبان بهره می‌برند. انتخاب و استفاده از زبان برنامه‌نویسی php مزایای چشم‌گیری دارد. به‌صورت خلاصه مزایای این سیستم عبارت‌اند از:
- یادگیری آن سریع و آسان است.
- شباهت قابل‌توجه به زبان C دارد.
- قابل‌استفاده در طراحی‌های حیاتی و پایه وب‌سایت‌ها است.
- رایگان و متن‌باز است.
- منابع یادگیری بسیار زیاد و متنوع دارد.
- شرکت‌های زیادی به دنبال افراد متخصص در زمینه php هستند.
- در پلتفرم‌های مختلف قابل‌اجرا است.
- امکان برقراری ارتباط با پایگاه‌های داده نظیر MySQL را دارد که منجر به افزایش امنیت وب‌سایت‌ها می‌شود.
شما میتوانید دوره رایگان php را از وبسایت کدیاد دنبال کنید و این زبان قدرتمند را به طور کامل یادبگیرید.
پایتون غول جدید برنامه نویسی
زبان برنامه‌نویسی پایتون به‌سرعت به یک زبان محبوب و همه‌کاره تبدیل شده است. این زبان قابلیت‌های زیادی دارد و به‌واسطه سادگی بیش از حد خود، طرف‌داران بسیار زیادی به دست آورده است. این زبان قدرت زیادی را از گسترش فریم‌ورک‌هایش به دست آورده است.
برای استفاده از هر یک از فریم‌ورک‌های پایتون، لازم است ابتدا به اصول برنامه‌نویسی پایتون مسلط باشید و در تمامی فریم‌ورک‌ها به‌راحتی کدنویسی کنید. پایتون به‌صورت پیش‌فرض قابلیت کدنویسی در بستر وب ندارد، ولی فریمورک قدرتمند Django یا جنگو، توانسته حرفهای زیادی را برای گفتن ایجاد کند.
جنگو امکانات بسیار زیادی دارد که توانایی ایجاد نرم‌افزارهای مبتنی بر وب را برای برنامه‌نویسان ایجاد می‌کند. به‌صورت خلاصه امکانات جنگو شامل موارد زیر می‌شوند:
- برای کدنویسی در جنگو فقط کافی است به پایتون مسلط باشید.
- آموزش‌های آن به‌صورت کامل و جامع وجود دارند.
- خطایابی در آن آسان است.
- امکانات و خدمات زیادی دارد.
- برنامه‌های آماده زیادی برای استفاده کاربران دارد.
- نسل آینده طراحی وبسایت است که آینده خوبی دارد.
به همین منظور، یادگیری جنگو برای طراحی وبسایت به علاقه‌مندان توصیه می‌شود. اموزش رایگان پایتون در وبسایت کدیاد برای علاقمندان به این زبان قدرتمند وجود دارد
برنامه‌نویسی بر بستر قدرتمند .net
شرکت مایکروسافت یکی از شناخته‌شده‌ترین شرکت‌های دنیاست. این شرکت یک سیستم برنامه‌نویسی اصلی دارد که به کاربران اجازه می‌دهد برای محصولاتش برنامه‌های افزودنی بنویسند. این بستر آماده که به چند بخش تقسیم می‌شود، .net (دات نت) نام دارد. دات نت به دو بخش کلی C#.net و VB.net تقسیم می‌شود که هرکدام نیز چندین زیرشاخه دارند.
جدیدا مایکروسافت امکان برنامه‌نویسی تحت وب را نیز از طریق .net فراهم کرده است. بدین ترتیب که شما به زبان برنامه‌نویسی سی شارپ مسلط می‌شوید و میتوانید با یادگیری Asp.net به‌سهولت به برنامه نویسی وب بپردازید. امروزه تمایل برنامه‌نویسان به استفاده از محصولات مایکروسافت افزایش‌یافته است. این زبان قدرت و توانایی زیادی در طراحی دارد. آموزش رایگان زبان برنامه نویسی سی شارپ در وبسایت کد یاد موجود میباشد.
یادگیری و اجرای دات نت مزیت‌های متعددی دارد که چندین مورد را ذکر می‌کنیم.
- برنامه‌نویسی در بستر یکی از پرقدرت‌ترین شرکت‌های دنیا
- به‌روزرسانی دائمی و پشتیبانی همیشگی
- این زبان در محیط قدرتمند visual studio استفاده می‌شود که امکانات خطایابی، دسته‌بندی و طراحی حرفهای را در اختیار کاربران قرار می‌دهد.
- شما میتوانید هر زبان برنامه‌نویسی دیگری که تمایل دارید را هم در کنار این زبان استفاده کنید.
- نسخه طراحی شده به‌صورت کامپایل شده درمی‌آید که سرعت عملکرد وبسایت را افزایش می‌دهد.
- منابع یادگیری آن در دسترس عموم هستند.
باتوجه‌به ویژگی‌های متعدد این زبان برنامه‌نویسی، یکی از گزینه‌های اول اکثر برنامه‌نویسان، انتخاب و استفاده از Asp.net است.
برنامه‌نویسی وب با استفاده از زبان جاوا
زبان برنامه‌نویسی جاوا از قدیمی‌ترین زبان‌های برنامه‌نویسی دنیاست. شعار اصلی این زبان " یک‌بار بنویس و در همه‌جا اجرا کن" باعث شده تا امکانات طراحی وبسایت برای این زبان فراهم شود. زبان برنامه‌نویسی Jsp توسط جاوا معرفی شده است. در واقع این زبان، به برنامه‌نویسان امکان استفاده از کدهای جاوا در قالب وبسایت را فراهم می‌کند.
این زبان به کمک کلیدواژه‌هایی برنامه‌ریزی‌شده است. در کل این زبان هم یکی از گزینه‌های پر انتخاب در بین برنامه‌نویسان وب است. این زبان برنامه‌نویسی، امکانات مناسبی دارد که در ادامه آنها را معرفی می‌کنیم:
- برنامه‌نویسی بر بستر یکی از محبوب‌ترین زبان‌های برنامه‌نویسی دنیا یعنی جاوا.
- ویرایش آسان کدها بدون نیاز به نرم‌افزار خاص
- امکان استفاده از امکانات مشترک جاوا و حتی XML
- قابلیت طبقه‌بندی کدها به بخش کدهای گرافیکی و کدهای پویا برای افزایش سرعت بارگذاری سایت
- یادگیری سریع و آسان به‌واسطه آموزش‌های متعدد موجود
جمع‌بندی
برنامه نویسی وب یکی از پردرآمدترین شغل‌های دنیاست. برای تبدیل‌شدن به یک برنامه‌نویس وب، لازم است ابتدا بدانید از کجا باید شروع کنید. برای طراحی وب‌سایت‌ها، نیاز به تسلط کافی بر زبان‌های برنامه‌نویسی اصلی نظیر Html , Css و javascript است.
سپس برای طراحی سایت‌های پیچیده و قدرتمند، می‌توان از زبان‌های php , پایتون، Asp.net و Jsp استفاده کرد که هرکدام مزیت‌های خاص خود را دارند. تسلط کافی بر هر یک از این زبان‌های برنامه‌نویسی، شما را به‌درستی در مسیر برنامه‌نویس شدن قرار می‌دهد.
طراحی وب با فریمورک materialize