در آیندهای نهچندان دور با پیشرفت علم و تکنولوژی، کمکم جایگاه هوش مصنوعی فراتر از انتظار ما خواهد رفت. در طول سالهای گذشته، هوش مصنوعی از عوامل عصبی، به مدلهای یادگیری عمیق قدرتمند تبدیل شده است. این اتفاق مزیت رقابتی را برای کسبوکارها به ارمغان میآورد. پذیرش و سرمایهگذاری جهانی در زمینه هوش مصنوعی در حال افزایش است. همچنین در سال 2023 این روند به بیش از 97 میلیارد دلار میرسد. ایالات متحده آمریکا و چین در این راه پیشتاز هستند. یکی از نتایج این اتفاق آن است که هوش مصنوعی جایگزین برخی از مشاغل خواهد شد. با افزایش دامنه هوش مصنوعی، افراد دغدغه این را دارند که اتوماسیون شدن بیش از حد، منجر به ازدستدادن گسترده انواع مشاغل شود. در این مقاله در مورد نابودی مشاغل با هوش مصنوعی و انواع مشاغلی که در آینده با گسترش هوش مصنوعی از بین میروند صحبت خواهیم کرد.
نابودی مشاغل با هوش مصنوعی
پوشش رسانهای در مورد هوش مصنوعی و اینکه چگونه رباتها میخواهند «جهان را تسخیر کنند.» بسیار مسخره است. درحالیکه این واقعیت وجود دارد که هوش مصنوعی برخی مشاغل و صنایع را تصاحب خواهد کرد. یعنی عدهای بیکار خواهند شد؛ اما میلیونها شغل را در بخشهای جدید در آینده ایجاد خواهد کرد. زیرا مانند بسیاری از چیزهای دیگر در فناوری نیز، فرایند انتقال از انسان به ربات باید کند باشد تا اطمینان حاصل شود که فناوری هوش مصنوعی در نقش شغلی هدف بهتری نسبت به نیروی کار انسانی دارد. در اینجا لیستی از مشاغلی که هوش مصنوعی جایگزین آنها خواهد شد و همچنین لیستی از کارهایی که نابودی مشاغل با هوش مصنوعی بر آنها اثر نمیگذارد را ذکر خواهیم کرد.
بیشتر بخوانید: همه چیز درباره هوش مصنوعی، کاربردها و تاریخچه آن به زبان ساده
معرفی مشاغلی که با گسترش هوش مصنوعی حذف میشوند!
نابودی مشاغل با هوش مصنوعی؟! حتی اگر این تغییر در حال حاضر قریبالوقوع نباشد؛ کارشناسان صنعتی مانند فورچون اظهار دارند که "رباتها در 15 سال آینده جایگزین 40٪ مشاغل خواهند شد." با گسترش هوش مصنوعی و پیشرفت فناوری انتظار میرود که فرایندها هوشمندتر شوند. همچنین ماشینها در درازمدت انسانیتر میشوند. بااینحال، مشکل این است که ممکن است چند شغل را تحتتأثیر قرار دهند و آن مشاغل حذف شوند. بر اساس ماهیت و نوع این مشاغل، در اینجا خلاصهای از کارهایی که هوش مصنوعی در آینده جای آنها را میگیرد، آوردهایم.
-
مدیریت خدمات مشتریان
برای انجام وظایف محوله جایگاه مدیریت خدمات مشتری، نیازی به داشتن سطح بالایی از هوش اجتماعی یا احساسی نیست. اکنون بسیاری از شرکتها برای پاسخ به سؤالات متداول و سؤالات مربوط به پشتیبانی مشتری، به هوش مصنوعی متکی هستند. چتباتها نهتنها به بخش مهمی از تعامل با مشتری تبدیل شدهاند؛ بلکه آنها بسیاری از پرسوجوهای داخلی را نیز پشتیبانی میکنند؛ بنابراین یکی از مشاغلی که در آینده نزدیک از میان خواهند رفت، مشاغلی است که نیاز به داشتن هوش انسانی ندارند.
در حال حاضر همه ما از چتباتها در جایی استفاده کردهایم. بیشتر وبسایتها یک پاپآپ دوستانه در گوشه پایین سمت راست ارائه میکنند که از ما میپرسد آیا به کمک نیاز داریم یا خیر و در بسیاری از موارد آنها بسیار خوب کار میکنند. برای درخواستهای ساده، این رباتها در رفع سریع مشکلات مشتریان بسیار موفق هستند. البته پرسوجوهای پیچیدهتر همچنان ناگزیر با هدایت مجدد به یک شخص واقعی ختم میشوند. باگذشت زمان، انتظار میرود که هوش مصنوعی و پردازش زبان طبیعی اجازه دهد که این مکالمات بیشتر و بیشتر بدون نیاز به تعامل انسانی انجام شود.
بیشتر بخوانید: آموزش کامل ساخت ربات تلگرام با پایتون
-
مشاغل مالی، حسابداری و ورود اطلاعات
نابودی مشاغل با هوش مصنوعی به روی مشاغلی مثل حسابداری و ورود اطلاعات نیز اثر خواهد گذاشت. هماکنون نیز در کشور خودمان شاهد رواج نرمافزارهای مختلف و متنوعی در زمینه حسابداری هستیم. نرمافزارهای حسابداری هلو، پارسیان، رافع و غیره، کار را برای شرکتها راحت کرده است. اگرچه که راهاندازی، یادگیری و استفاده از این نرمافزارها هزینهبر است. اما در مقایسه با پرداخت حقوق ماهانه، بیمه و سایر هزینههای مربوط به استخدام یک کارمند بهمراتب کمتر خواهد بود.
علاوه بر مشاغل مالی حسابداری، مشاغلی که به واردکردن اطلاعات شرکت مربوط میشوند نیز از بین خواهند رفت. چیزی که در کشور خودمان نیز در 15 سال اخیر شاهد آن بودهایم. یعنی نرمافزارهایی مانند مایکروسافت آفیس توسط شرکتها استفاده میشوند. استفاده از هوش مصنوعی در این نقش شغلی تضمین میکند که دادهها بهدرستی جمعآوری، ذخیره و تجزیهوتحلیل میشوند. یعنی جایی برای خطای انسانی وجود ندارد. همچنین تحقیق و تحلیل بازار نیز در آیندهای نهچندان دور توسط رباتها صورت میگیرد.
-
خدمات مربوط به خردهفروشی
یکی از مشاغلی که در آینده خیلی نزدیک دستخوش تغییر خواهد شد، خدمات فروشندگی و خردهفروشی است. خدمات خودکار بهسرعت جایگزین آنها خواهد شد. البته هم اکنون نیز شاهد گسترششان مثل فروش آنلاین و اتوماتیک از طریق وبسایتها برای فروش مجازی، هستیم. حتی دستگاههایی که در سطح شهر و مراکز عمومی بهصورت خودکار کالاهایی نظیر آبمعدنی و غیره را میفروشند. همچنین رباتها در حال جایگزینی مشاغل خردهفروشی در بسیاری از شرکتهای خرید هستند.
-
مأموران امنیتی
امنیت همیشه مهم است. بسیاری از خانهها و شرکتها همیشه به دنبال محافظت برای اطمینان از ایمنی خود هستند. بااینحال، احتمالاً شاهد جایگزینی نقشهای پرسنل امنیتی سنتی با هوش مصنوعی خواهیم بود. فناوریهایی مانند تشخیص چهره و تشخیص الگوی انسان به هوش مصنوعی اجازه میدهد تا تهدیدات بالقوه را پیگیری کنند. حتی میتواند حرکات آنها را پیشبینی کند. سپس میتوان از این اطلاعات برای راهاندازی دستگاههای حفاظتی خودکار مانند کرکرهها و هشداردادن به نگهبانان انسانی یا پلیس استفاده کرد.
در حال حاضر شاهد این نوع فناوری با استفاده گسترده توسط مجریان قانون، بهویژه در شهرهای بزرگ با تراکم جمعیت بالا، هستیم. یعنی بهراحتی و بدون استخدام نگهبان، پرداخت بیمه و حقوق به وی، از سیستمهای امنیتی استفاده میکنیم! متخصصان نظامی مطمئن هستند که میدانهای نبرد آینده از روباتهایی تشکیل خواهد شد که میتوانند بدون نظارت دائمی دستورات را دنبال کنند. در حال حاضر هم رباتها به طور قابلتوجهی در عملیات نظامی برای کارهای مختلف مانند نظارت، اطلاعات و بسیاری موارد دیگر استفاده میشوند.
-
مشاغل تولیدی
یکی از مهمترین مشاغلی که خیل عظیمی از افراد دغدغه حذف آن توسط هوش مصنوعی را دارند، مشاغل تولیدی است. نابودی مشاغل با هوش مصنوعی بر این صنعت اثر زیادی میگذارد. ازآنجاییکه امروزه فرایند تولید برای اکثر کالاهای تولیدی مکانیزه شده است، جنبه عملیاتی نیز میتواند توسط هوش مصنوعی اداره شود. کار در آزمایشگاههای مختلف از جمله آزمایشگاه داروسازی همیشه برای افراد استرسزا بوده است. با پیشرفت علم، رباتها میتوانند با دانشمندان همکاری کنند تا محیط بسیار ایمنتری را فراهم کرده و کارها به شکل بهتری انجام شود. همچنین سلامت دانشمندان نیز کمتر در معرض خطر قرار میگیرد.
در واقع این موضوع مدتها قبل اتفاق افتاده است. استفاده از رباتیک در بخش تولید، تاریخچهای بسیار طولانی دارد. جنرال موتورز بهعنوان اولین تولیدکننده بزرگی شناخته میشود که رباتیک را وارد خط مونتاژ خود کرد. باگذشت زمان، احتمالاً تعداد کمتری از انسانها در کارخانهها کار میکنند. اگرچه احتمالاً همیشه نیاز است تا سطوحی از نظارت انسانی وجود داشته باشد.
بیشتر بخوانید: هوش مصنوعی و چالش های آن در آینده
-
خدمات عمومی و نابودی مشاغل با هوش مصنوعی
بهاحتمال خیلی زیاد، بخش حملونقل به طور کامل خودکار و اتوماتیک خواهد شد. همینالان هم در کشورهای پیشرفتهای نظیر سنگاپور و دبی، شاهد تاکسیهای بدون راننده هستیم. دیری نمیگذرد که در آیندهای نهچندان دور، کلیه وسایل نقلیه فاقد راننده شوند. طبق گزارشی از لسآنجلس تایمز، در ده سال آینده کامیونهای بدون راننده میتوانند جایگزین 1.7 میلیون کامیوندار (راننده کامیون) آمریکایی شوند.
-
پیکها و پذیرشها
یکی از کارهایی که با روند نابودی مشاغل با هوش مصنوعی از بین میروند، پیک است. تحویل بستهها بخشی از اقتصاد است که همگام با افزایش مداوم خردهفروشی آنلاین رونق گرفته است و برای اتوماسیون شدن انتخاب مناسبی است. نرمافزار برنامهریزی مسیر مانند Google Maps در حال حاضر در همهجا وجود دارد و حتی رانندگان انسانی برای تحویل بستهها به این فناوری تکیه میکنند. این چالش ناشی از توانایی رانندگی و تحویل بدون مشارکت انسانی است. انتظار میرود که باگذشت زمان و پیشرفت این سیستم، پیکها و رانندگان بیکار شوند.
همچنین با پذیرشهای اتوماتیک در هتلهای بزرگ و کوچک، در درازمدت نیاز کمتری به پذیرش به شکل سنتی وجود خواهد داشت. امروزه حتی در فستفودها نیز افراد میتوانند از طریق صفحههای ارتباطی یا تبها سفارش دهند. با معرفی هوش مصنوعی، شانس خوبی وجود دارد که رباتها بتوانند سفارش و سایر عملکردهای مرتبط را انجام دهند.
- نابودی مشاغل با هوش مصنوعی و پزشکی
ما در حال حاضر شاهد انجام اقدامات حیاتی توسط ربات - جراحان در سراسر جهان هستیم. پزشکان رباتیک در مقایسه با همتایان انسانی خود، درمانهای دقیق و مؤثرتری برای بیماران خواهند داشت. همچنین به دلیل اقدامات ضدعفونی و استریل بیشتر و عدم امکان خطای انسانی احتمال عفونت در بیماران بهمراتب کمتر است.
معرفی مشاغلی که حتی با پیشرفت هوش مصنوعی حذف نمیشوند!
خلاقیت انسان محدودیتی نمیشناسد. تفکر استراتژیک، رهبری و هدایت افکار، حل تعارض و مذاکره، هوش هیجانی و همدلی ویژگیهایی در مشاغل هستند که هوش مصنوعی در هیچ مقطع زمانی نمیتواند جایگزین آنها شود. مشاغلی هستند که تأثیر هوش انسانی در آنها غیرقابلانکار است؛ یعنی هوش مصنوعی نمیتواند جایگزینشان شود؛ زیرا توانایی آن در حد مغز انسان نیست. همچنین هوش مصنوعی قادر به درک احساسات و امثال آن نخواهد بود؛ بنابراین چارهای جز استخدام نیروهای انسانی متخصص نیست. همانطور که ذکر شد، مشاغل در بخشهایی که مراقبت و درک انسانی موردنیاز است، با گسترش اتوماسیون اهمیت بیشتری پیدا خواهند کرد. در ادامه معرفی آنها خواهیم پرداخت.
-
روانپزشکان و روانشناسان
این حیطه کاری نیز در معرض نابودی مشاغل با هوش مصنوعی نخواهد بود. ازآنجاییکه رباتها توانایی ابراز احساسات، درک احساسات یا نشاندادن همدلی و شفقت را ندارند، شغل روانپزشک از تصرف هوش مصنوعی در امان است. روانشناسان باید بتوانند با مردم ارتباط برقرار کنند و رفتارهای مراجعان خود را به طور کامل مشاهده کنند. درک اینکه مغز انسان چگونه کار میکند بسیار دشوار است، حتی بهترین پزشکان و دانشمندان نیز نتوانستهاند به طور کامل این کار را انجام دهند.
-
نویسندگی و ویراستاری
هوش مصنوعی به کمک نرمافزارهای تصحیح، تا حد زیادی حجم کاری ویراستاران را کاهش میدهند. اما برای انتشار یک مطلب دقیق، مدون، روشن و بدیع، داشتن یک بررسی انسانی حتماً ضروری است. نویسندگان باید به ایدهپردازی و تولید محتوای نوشتاری اصلی بپردازند. هر نوشتهای باید منحصربهفرد باشد. ماشینها هرگز نمیتوانند روشی را که انسانها انجام میدهند شخصیسازی کنند. آنها نمیتوانند با انسانهای دیگر ارتباط برقرار کنند. نویسندگان باید خلاقیت و همدلی داشته باشند که هوش مصنوعی به زودیها جایگزین آن نخواهد شد. هوش مصنوعی میتواند بخشی از این کار را با برنامهریزی از قبل انجام دهد، اما روباتها هرگز نمیتوانند جنبه خلاقیت را به دست بگیرند.
-
دانشمندان و متخصصان حقوقی
اگرچه بسیاری از زمینههای علم و دانش را میتوان خودکار کرد، نقشهای شغلی دانشمندان باید تحت رهبری انسان باقی بماند. علم شامل انجام آزمایشهای آزمایشگاهی و تحقیقات بیپایانی است که ماشینها نمیتوانند انجام دهند. هوش مصنوعی میتواند به تجزیهوتحلیل دادهها کمک کند و میکند؛ اما وقتی با چالشهای خاصی در انجام تحقیقات و یافتن راهحل برای مشکلات خاص مواجه میشوید، خلاقیت لازم را ندارد.
یک وکیل باید قادر به جمعآوری استدلالها و ادله قوی است. وی باید جزئیات خاصی را ذکر کند تا قانون را به نفع آنها تغییر دهد. این مهارتی است که نمیتوان به روباتها آموزش داد. وکلا برای متقاعدکردن هیئتمنصفه و قضاوت در دادگاه به مهارتهای مختلفی نیاز دارند. رباتها نمیتوانند با انسانها استدلال و بحث کنند یا از متقاعدکردن بهعنوان یک تکنیک استفاده کنند. حتی تلاش برای پیادهسازی هوش مصنوعی در این صنعت ارزش ندارد.
-
رهبران دینی و مذهبی
نقش یک رهبر مذهبی مستلزم بسیاری از ویژگیهای عاطفی مانند ایمان، عشق و همدلی است. این ویژگیها به آنها کمک میکند تا دین خود را تبلیغ کنند. جایگزینکردن یک ربات بهجای یک رهبر مذهبی دشوار و تا حدودی توهینآمیز خواهد بود. تشویق به عمل ایمان و الهام بخشیدن به پیروان برای اطمینان از دین خود اقداماتی است که نمیتوان به یک روبات آموزش داد.
-
برنامهریزی برای رویدادها
برنامهریزی رویدادها و مناسبتها مستلزم سطح بالایی از خلاقیت و مهارتهای سازماندهی و مدیریت است که باید برای نیازهای هر مشتری اعمال شود. این موضوع چیزی است که یک ربات ظرفیت انجام آن را ندارد. اینها همه وظیفه برنامهریز رویداد است که فعالیتها و افراد مختلف را هماهنگ کند تا هر رویدادی به موفقیت برسد. نقش برنامهریز مناسبتها بهعنوان یک سیستم پشتیبانی برای مشتریانی است که تحت استرس یا تحتفشار رویداد هستند، بنابراین لازم است یک انسان وجود داشته باشد.
-
طراحان گرافیکی
طراحی گرافیکی هم هنری و هم فنی است. درک اینکه مشتری شما چه میخواهد، به درک عمیقی نیاز دارد. نیازهای هر مصرف کننده منحصربهفرد است و یک ماشین یا ربات نمیتواند این کار را انجام دهد. مانند نوشتن، باید اصلی باشد و مطابق با الزامات ایجاد شود. رباتها هرگز نمیتوانند این مهارتها یا خلاقیت لازم برای کار را داشته باشند.
-
تولید محتوا، بازاریابی و تبلیغات
اگر تصور میکنید که چتباتهایی نظیر chatGPT میتوانند محتواهایی یونیک تولید کنند، باید بگویم که کاملاً در اشتباهید. البته آنها میتوانند متونی مرتبط با موضوع درخواستی ما بنویسند، اما درون متن احتمالاً شاهد تناقضاتی خواهید شد.
درحالیکه بسیاری از وظایف مربوط به بازاریابی مثل کمپینهای ایمیل، پیگیری پیامها به مشتریان بالقوه را، میتوان خودکار کرد؛ اما نیاز است که نقش مدیر بازاریابی ثابت بماند. پس نابودی مشاغل با هوش مصنوعی روی این شغل اثر چندانی ندارد. مدیران بازاریابی محتوا را ایجاد میکنند، روندها را نظارت میکنند، دادهها را تفسیر میکنند و بر کمپینها نظارت دارند. همچنین بازخورد مشتریان را تجزیهوتحلیل میکنند که به سازمان کمک میکند تا با تغییرات بازار سازگار شود. نرمافزارهای مجهز به هوش مصنوعی مانند انسانها قادر به پاسخگویی به تغییرات نیستند که باعث میشود تغییر به ربات کمتر از همتای انسانی آن مؤثر باشد.
-
برخی مدیران
مدیرانی مانند مدیر ارشد، مدیر منابع انسانی و مدیر روابطعمومی نیز فارغ از تأثیر نابودی مشاغل با هوش مصنوعی هستند. مدیران ارشد اجرایی (مدیرعامل) نقشی دارند که توسط روباتها یا فناوری هوش مصنوعی قابلانجام نیست. وظیفه آنها مدیریت کل یک سازمان، ایجاد انگیزه در کارکنان، مربی بودن و نمایندگی اهداف و مأموریتهای شرکت است. وظایفی که بهسادگی نمیتوان آنها را به هوش مصنوعی سپرد. نقش یک مدیرعامل در درجه اول بر اساس مهارتهای رهبری است، هیچ راهی وجود ندارد که هوش مصنوعی بتواند به نقطهای برسد که به ماشینی کار را به این روش آموزش دهد.
هر نقشی که حول محور داشتن یک شبکه قوی از تماسها و ایجاد روابط خوب باشد نمیتواند با هوش مصنوعی تکرار شود. مدیران روابطعمومی قطعاً در این دسته قرار میگیرند. آنها آگاهی از پروژهها و برندها را افزایش میدهند و همچنین بودجه را در حوزههای مختلف یک کمپین توزیع میکنند. بخش منابع انسانی یک شرکت همیشه به یک انسان برای مدیریت تعارضات بینفردی نیاز دارد. انسانها دارای مهارتهای غیرشناختی و استدلالی هستند. رباتها نمیتوانند احساسات انسان را درک کنند. ازاینرو این کار به زودیها با رباتها جایگزین نخواهد شد.
بیشتر بخوانید: ورود به دنیای هوش مصنوعی با آموزش پایتون رایگان
-
مهندسین نرمافزار و برنامه نویسان
همه با این سوال مواجه هستیم که آیا هوش مصنوعی میتواند جایگزین برنامهنویسان و توسعهدهندگان وب شود و نابودی مشاغل با هوش مصنوعی بر این شغل هم اثر میگذارد؟ پاسخ منفی است! بعید است که هوش مصنوعی به طور کامل جایگزین برنامهنویسان شود و این افراد را بیکار کند. درحالیکه هوش مصنوعی میتواند وظایف خاصی را خودکار کند و آنها را کارآمدتر کند، بعید است که به طور کامل نیاز به استخدام برنامهنویسان انسانی را از بین ببرد.
بدون نقش کلیدی توسعهدهندگان و مهندسان نرمافزار، هوش مصنوعی در نقطهای که اکنون است، نخواهد بود. این یکی از سختترین مشاغل برای کار است که شامل ایجاد نرمافزار و برنامههای کاربردی است. توسعه نرمافزار حتی برای انسانها نیز بهاندازه کافی سخت است. برای ایجاد برنامهها یا نرمافزارها به زمان و مهارت زیادی نیاز است. ازآنجاییکه مشتریان مختلف خواستههای متفاوتی دارند، محصول باید سفارشی و کامل باشد؛ بنابراین تکرار کار و پاسخگو ساختن آن برای هوش مصنوعی سخت خواهد بود.
سخن آخر در باب نابودی مشاغل با هوش مصنوعی
سیستمهای هوش مصنوعی همچنان به نظارت و ورودی ذهن انسانی مانند طراحی، توسعه و نگهداری نیاز دارند و خلاقیت انسان هنوز برای توسعه برنامههای کاربردی جدید و نوآورانه ضروری است. علاوه بر این، زمینه هوش مصنوعی به طور مداوم درحالرشد است و فرصتهای شغلی جدیدی را برای افراد دارای مهارتهای برنامهنویسی ایجاد میکند. در پایان ذکر این نکته واجب است که هوش مصنوعی احتمالاً بازار کار برنامهنویسان را تغییر میدهد و آنها را ملزم به کسب مهارتهای جدید میکند، اما بعید است که به طور کامل جایگزینشان شود. پس خیالتان راحت، مشاغل برنامهنویسی هیچ گاه تحت تاثیر موج نابودی مشاغل با هوش مصنوعی قرار نخواهند گرفت؛ چراکه خود این موج را برنامه ریزی میکنند! برای مطالعه مطالب جذاب دیگر در زمینه برنامه نویسی و تکنولوژی به بلاگ آکادمی کدیاد مراجعه کنید.